Staff Writter, 18 Oktober 2017

Alle oë is stewig vas op Suid-Afrika, aangesien die minister van finansies, Malusi Gigaba, Woensdag, 25 Oktober, sy voorbereiding op sy eerste Mediumtermyn-begrotingsbeleidverklaring (MTBPS) sal lewer.

Die verklaring dui op Gigaba se eerste amptelike begrotingsrede as minister van finansies sedert die omstrede ontslag van sy voorganger Pravin Gordhan in Maart 2017.

In 'n nuwe verslag wat Woensdag gepubliseer is, het die raadgewende firma Deloitte gesê dat die MTBPS na verwagting 'n veel groter ondersoek sal ondergaan as gewoonlik, hoofsaaklik weens die onlangse politieke en ekonomiese ontwikkelinge in die land.

"Hierdie jaar beklemtoon bewerings van staatsopname en korrupsie in Suid-Afrika die wêreldtoneel, terwyl die Suid-Afrikaanse regering vooraf besig is met borgtogte vir staatsbeheerde entiteite," het Nazrien Kader, besturende vennoot by Deloitte Africa se Belasting en Regsdienste, gesê.

Kader het ook gesê dat ekonome beraam dat inkomste-invorderings van begrotings ontbreek sal word en dat die afwaartse tragedie sal voortduur (van 'n beraamde tekort van R30 miljard vroeër in die boekjaar tot tussen R50 miljard en R65 miljard meer, onlangs). 

Indien Gigaba aandui dat die inkomste versamelings baie kort van ramings val, het Deloitte gesê dat 'n ander graderingsverlaging waarskynlik sou wees.

Ander hoofoorwegings sluit in:

• 'n Moontlike afname in die land se kredietgradering, as gevolg van inkomste versamelings wat baie kort van ramings val
• Staats'bailouts' vir SOE's en geassosieerde befondsing
• Voorgestelde National Health Insurance (NHI) skema en die moontlike verwydering van huidige mediese belastingkrediete as 'n manier om NHI te befonds
• Inkomste-owerheid-samewerking in Afrika en sommige van die moontlike gevolge vir maatskappye en 'hoë netto waarde' individue
• Persoonlike Belasting Voorstelle (insluitende die voorgestelde Welvaart Belasting)
• Base Erosion and Profit Shifting (BEPS), insluitend maatreëls om belastingontduikingskemas te bekamp en die sukses of mislukking van die onlangs geslote Spesiale Vrywillige Openbare Program (SVDP)
• Suid-Afrika se posisie in die Wêreldbank se mededingendheidsindeks
• Die effektiewe datum van die voorheen aangekondigde suikerbelasting- en  koolstofbelastingvoorstelle
• Suid-Afrika se vordering in die rigting van die Volhoubare Ontwikkelingsdoelwitte en nakoming van internasionale regulasies

Suikerbelasting

Volgens Deloitte kan die begroting verdere verduideliking oor die suikerbelasting inspekteer, met addisionele reëls vir die belasting wat nog van die SAID verwag word.

Dit behoort duidelikheid te gee oor die administrasie en nakoming van invoerders en plaaslike vervaardigers van nie-alkoholiese drankies.

Suid-Afrikaners kan egter eers die implementering daarvan in 2018 verwag, het Deloitte gesê. 

Koolstofbelasting

Deloitte het gesê dit is nog nie duidelik of 'n omvattende koolstofbelasting geïmplementeer sal word nie.

Gegewe die kompleksiteit van die berekening van koolstofvrystellings, sal genoeg tyd benodig word vir 'emittors' om voor te berei,. 

"Verpligte kweekhuis gas verslagdoening is deur die Departement van Omgewingsake ingestel. 'Emitters' sal verwag word om hul emissie vir 2017 teen Maart 2018 te rapporteer. Noukeringe oorwegings word met hierdie verslae oorweeg word, aangesien dit  baie goed die basis kan vorm van 'n koolstofbelasting."

Regering aansporings en toelaes

Agro-verwerking en infrastruktuurondersteuning sal na verwagting prioriteitsareas vir aansporingsondersteuning wees, in lyn met die 'Industrial Policy Action Plan' , tesame met programme wat transformasie vinniger opspoor en fokus op verskaffers en ondernemingsontwikkeling.

Nog 'n rondte van die Werkfonds kan ook volg, het die groep gesê.

Nasionale Gesondheidsversekering (NHI)

Dit bly onduidelik of die minister die Nasionale Gesondheidsversekering (NHI) sal prioritiseer en die voorgestelde NHI-befondsingsmeganismes sal aanspreek, het Deloitte gesê.

Daar bly nog vrae oor die befondsingstekort en die impak op verbruikers.

Bronnelys:

BusinessTech. 2017. New taxes – what you can expect from Gigaba’s first budget speech https://businesstech.co.za/news/finance/206064/new-taxes-what-you-can-expect-from-gigabas-first-budget-speech/ Datum van gebruik: 18 Okt. 2017. 

Elizabeth den Engelsman, 27137023