Blog#14
Antwoord die volgende vir jou blog-opsomming:
Van hierdie stimulante word ook dikwels deur leerlinge en studente gebruik/misbruik as kognitiewe prestasie bevorderaars. Doen ‘n soektog op die internet en stel ‘n verslag saam oor die meriete/gevare verbonde aan hierdie praktyk.
Alle verslawende middels aktiveer die mesolimbiese dopaminergiese sisteem wat in ventral tegmentale area (VTA) ontspring en o.a na nucleus accumbens (beloningsentrum) projekteer
Meganismes:
– Binding aan G-proteïengekoppelde R’e
(Opioïede, kannabinoïede, GHB, LSD * Disinhibisie van DA neurone)
– Binding aan ionotropiese R’e en ioonkanale
(Nikotien, alkohol, BD, Fensiklidien, ketamine Disinhibisie van DA neurone)
– Binding aan monoamientransporters
(Kokaïen, amfetamien, ecstacy Blok DA heropname)
*Wegneem van die inhibitoriese effek van GABA op DA-ergiese neurone → Verhoogde DA –ergiese stimulasie van Nucleus accumbens.
Kaffeïen en Nikotien
• Wettig, t.s.v. nadelige mediese effekte
• Tabakgebruik: Resp., KVS en neoplastiese siekte
• Psigologiese en fisiese afhanklikheid
• Kaffeïenonttrekking: letargie,
geïrriteerdheid, hoofpyn
• Nikotien: angs, geestesongesteldheid
• Toksisiteit: oormatige SSS stimulasie,
tremore, insomnia, senuagtigheid,
KVS stimulasie, aritmieë
(nikotien: ook asemhalingsverlamming)
HULPMIDDELS OM OP TE HOU ROOK:
Varenicline (Champix) Gedeeltelike agonis op ACh-N (α2β2)subtipe nikotiniese reseptor, verminder die “beloningseffekte” van nikotien, verminder belustigheid (craving) en help met onttrekking.
Rimonabant Teen rookbegeerte. = ‘n Agonis op kannabinoïed reseptore.
Bupropioon (Zyban) – DA heropname remmer
Nikotien (plakkers, kougom, sproeie, elektroniese sigarette ens)
Amfetamiene
(Dekstroamfetamien, metamfetamien)
Amfetamienverwantes:
• DOM, MDA, MDMA (“ecstacy”)
• MDMA: fasiliteer interpersoonlike kommunikasie, tree op as ‘n seksuele bevorderaar
• PET: gereelde gebruikers, verlies aan serotonergiese neurone.
Euforie, selfversekerdheid
Chroniese hoë dosisse: Psigoses, moeilik om van skisofrenie te onderskei
Oordosis: agitasie, rusteloosheid, tagikardie, hipertermie, hiperrefleksie, konvulsies
Toleransie, onttrekking: ↑ eetlus, lomerigheid, moegheid, depressie
Behandeling:
AD’e soms aangedui
Ondersteunende behandeling: beheer liggaamstemperatuur, beskerm teen konvulsies.
• Flakka (α-Pyrrolidinopentiophenone) = Zombie drug
Kokaïen
“Super speed”
Vry basis vorm “crack” word gerook
Euforie, selfversekerdheid, wakkerheid
Oordosis: fataal a.g.v. aritmieë,
konvulsies, resp ↓
Kardiale toksisiteit: blokkade van NA heropname, LA eienskappe: konvulsies
potente vasokonstriktor: erge hipertensie, miokardiale infarkte en beroertes
Behandeling:
• Geen spesifieke teengif
• Onttrekking: d/s as amfetamien, AD’e soms aangedui.
Teratogeniese effekte