Blog#13

1. Bespreek die moontlike werkingsmeganismes van litium.

• Dit beïnvloed cAMP, IP3 en DAG tweede boodskapper sisteme. Die DAG word beïnvloed deur die afname in verskeie ensieme wat help met die omskakeling en her-sirkulering van die membraan fosfoïnositiede.

2. Wat is litium se terapeutiese indeks en wat is die kliniese belang daarvan?

• Litium het ’n baie nou terapeutiese indeks (0.8 – 1.2 mmol/L). Indien dit hoër is as 1.2 mmol/L kan dit potensieel toksies wees. Dit is baie belangrik om doserings so laag as moontlik te hou om toksisiteit te voorkom.

3. Wanneer word litium as enkelmiddel gebruik en in watter gevalle en met watter tipe middels word litium gekombineer?

• Litium is ’n gemoed stabiliseerder, dus word dit meestal as enkelmiddel gebruik in bipolêre steurnisse, major depressie en kan dus ook selfdood gedagtes voorkom. Dit kan ook as enkelmiddel gebruik word vir profilakse. Dit word hoofsaaklik met lamotrigien gekombineer (sommige gevalle karbamasepien) om mania bipolêre steurnis en depressie te behandel.

4. Noem 3 klinies betekenisvolle interaksies wat litium met ander middels kan hê.  Lig jou antwoord toe met gepaste geneesmiddelvoorbeelde.

• Diuretikums veral tiasiede omrede dit renale opruiming met  25% verminder.
• Teensuurmiddels (soos natriumbikarbonaat) verhoog renale uitskeiding van litium, en verlaag dus die effek daarvan.
• Neuroleptika en tradisionele antipsigotiese middels kan meer EPS veroorsaak a.g.v verhoogde potensie indien dit in kombinasie met litium gebruik word.

5. Noem die belangrikste newe-effekte van litium.

• Tremore
• Ataksie
• afasie
• sedasie
• Moegheid en Spierswakheid
• Polidipsie, nokturie en poliurie
• Edeem
• Leukositose
• Tiroïed vergroting
• Massatoename
• Alopesie
• Aknee

6. Wat is die status van litiumgebruik tydens swangerskap en laktasie?

• Tydens swangerskap ervaar die swanger vrou verhoogde die renale uitskeiding. Na geboorte aansienlike minder renale uitskeiding. Daarom kan die pasiënt toksiese vlakke ervaar a.g.v die renale uitskeiding wat verhoog is.
• Litium toksisiteit in babas veroorsaak letargie, sianose, swak suig en Moro reflekse. Tydens laktasie word litium oorgedra na die baba.
•  Litium is ’n kategorie D geneesmiddel en moet slegs in lewensbedreigende gevalle gebruik word.

7. Noem 3 ander belangrike indikasies vir litium.

• Huntington se siekte
• Instandhouding van bipolêre steurnis
• Major depressie

8. Evalueer die volgende geval en motiveer jou aanbevelings volledig:

Me B. Polar (21 jaar, 60kg) is ‘n student en het die afgelope 2 maande die volgende medikasie gebruik:

Camcolit 600mg bd. Plasmavlakke wat na twee weke geneem is, was 0.8mmol/L.  Sy het ‘n spierbesering opgedoen en gebruik ook die afgelope 10 dae Indocid R® 75mg n.  By verdere navraag meld sy dat sy “vreeslik gewig opgetel” het en nou sommer van haar ma se “waterpille” drink in die hoop dat sy van die ekstra kilo’s ontslae kan raak.  Sy kla egter dat sy baie moeg is, sukkel om haar oë in die klas oop te hou, dors bly en voortdurend bewerig en naar voel.

• Daar is ’n moontlikheid dat die persoon ’n litium toksisiteit het. Haar plasma vlakke val binne die terapeutise venster. Die indometasien- wat ’n NSAID is- en die diuretikum (wat renale opruiming van lituim verminder) kan hierdie toksisiteite veroorsaak. Massatoename, moegheid en dehidrasie is algemene newe effek van litium toksisiteit. Verlaag dus die dosis van die lituim of skryf ander geneesmiddel voor vir die diuretikum en staak NSAID gebruik.