ANINA KOEKEMOER
Blog #12
23 May 2021, 14:25
Stel m.b.v. jou handboek ‘n klassifikasie op van middels wat as antidepressante gebruik word.
|
Klassifikasie |
Geneesmiddel |
|
Selektiewe serotonien heropname inhibeerders (SSRI’s) |
Fluoksetien Sertralien Sitalopram Paroksetien Fluvoksamien Esitalopram |
|
Serotonien noradrenalien heropname inhibeerders (SNRI’s) |
Venlafaksien Desvenlafaksien Duloksetien Levomilnacipran Milnacipran |
|
Trisikliese antidepressante (TAD’s) |
Sekondêr: Nortriptilien Desimipramien Lofepramien (Amoksapien en Maprotilien is nie TAD’s nie, maar tetrasikliese middels)
Tersiêr: Amitriptillien Imipramien Trimipramien Chloorimipramien Dotiëpien Butriptilien |
|
5-HT2 reseptor moduleerders |
Trasodoon Nefasodoon Vortioksetien |
|
Tetrasikliese en unisikliese antidepressante |
Bupropioon Mirtasapien Amoksapien Vilazodoon Maprotilien Mianserien |
|
Monoamien oksidase inhibeerders (MAOI’s) |
Fenielsien Isokarboksasied Tranielsipromien Selegien Moklobemied |
|
Selektiewe noradrenalien heropname remmers (NARI’s) |
Reboksetien |
|
Sirkadiese ritme reguleerders |
Agomelatien |
Met betrekking tot die bestaande middels se werkingsmeganismes, wat het hulle almal in gemeen?
Hierdie middels beoog om die [NA] en [5-HT] (monoamiene) te verhoog by die snetrale sinapse.
Hoe lank neem dit vir hierdie middels se antidepressiewe effekte om te verskyn? Wat is die rede hiervoor?
14-21 dae (of meer), moontllik omdat neurotrofiese faktore 2 of meer weke neem om gesintetiseer te word en die kliniese effekte van antidepressante moontlik verband hou met die effekte daarvan op die neurotrofiese faktore nl BDNF.
Hoe verskil die TAD’e en die selektiewe serotonienheropname remmers (SSRI’s) van mekaar t.o.v.:
- Effektiwiteit:
- Newe-effekte
- Veiligheid
|
|
TAD’s |
SSRI’s |
|
Effektiwiteit |
Moet op getitreer word tot die minimum effektiewe dosis |
Kan dadelik met die volle dosis begin |
|
Newe-effekte |
Anticholinergiese effekte (droeë mond, konstipasie, urien retensie, dowwe visie, verwarring) Ortostatiese hipotensie Sedasie Massa toename Seksuele disfunksie Disritmieë |
SVK steurnisse Seksuele disfunksie Hoofpyn Insomnia en hypersomnia Massa toename Verlaagde libido |
|
Veiligheid |
TAD oordosis baie gevaarliker as SSRI oordosis TAD oordosis kan die volgende veroorsaak:
|
TAD oordosis baie gevaarliker as SSRI oordosis
|
Hoe werk mirtasepien?
- Blokkeer α2 à dit bevorder NA en 5-HT vrystelling
- Blokkeer 5-HT2A à gee antidepressiewe effejte
- Blokkeer 5-HT3 à angsiolities en verlaag naarheid
- Blokkeer H1 en α1
- Indirekte simulasie van 5-HT1A à gee angsiolitiese effekte
Hoe werk venlafaksien?
Hierdie middel blokkeer beide serotonien en NA heropname, maar is meer potent vir serotonien heropname. Dit verhoog dus die [NA] en [5-HT], omdat dit nie weer opgeneem word nie.
Hoe werk agomenlatien?
- Primêre agonis op MT1 en MT2 en herstel die slaapritmes
- Antagonis op 5-HT2C wat die slaap bevorder en antidepressiewe werking het agv die disinhibisie van DA en NA vrystelling en dus is daar verhoogde DA en NA vrystelling in die frontale korteks.