1. Stel m.b.v. jou handboeke ‘n klassifikasie op van die middels wat as antidepressante gebruik word.

Klassifikasie	Subklas / middel
Selective Serotonin Reuptake Inhibitors (SSRI’s)	Fluoxetine Citalopram Escitalopram Paroxetine Sertraline
Serotonin – Norepinephrine Reuptake Inhibitors (SNRI’s)	Duloxetine Venlafaxine Levomilnacipran
Tricyclic Antidepressants (TCA’s)	Imipramine Many others
5 – HT Receptor Modulators	Nefazodone Trazodone Vortioxetine
Tetracyclic, Unicyclic	Bupropion Amoxapine Maprotiline Mirtazapine
Monoamine Oxidase Inhibitors (MAOI’s)	Phenelzine Tranylcypromine Selegiline

 

2. Met betrekking tot die bestaande middels se werkingsmeganismes, wat het hulle almal in gemeen?

Hierdie middels het ‘n veelvoudige multipotente werking op baie monoamienergiese reseptore en dit is as gevolg van die nonspesifieke verhoging in seretonien of noradrenalien.

3. Hoe lank neem dit vir hierdie middels se antidepressiewe effekte om te verskyn?  Wat is die rede hiervoor?

Hierdie middels beskik oor ‘n stadige aanvang van werking en neem 14 – 21 dae of selfs meer voor dit effektief begin werk.

4. Hoe verskil die TAD’e en die selektiewe serotonienheropname remmers (SSRI’s) van mekaar t.o.v.:

• Effektiwiteit: TAD benodig titrasie tot minimum effektiewe dosis terwyl die SSRI’s gewoonlik onmiddelik met volle dosis kan begin (NB angs).

• Newe-effekte:        
  • TAD:
    • Sedasie weens H1 reseptor blokkade
    • Simpatomimeties: tremore, insomnia (verlaag die NA heropname)
    • Anticholinergies: visiesteurnisse, droë mond, konstipasie, urienretensie, verwarring (M-blokkering)
    • Kardiovaskulêr: ortostatiese hipotensie, disritmieë
    • Psigoses, presipiteer manie
    • Konvulsies
  • SSRI:
    • Insomnia, tremore, SVK – steurnisse, hoofpyn, ‘n afname in libido, seksuele disfunksie, angs (akuut), EPS (naalde, spelde, kriewelrigheid, rustelose bene) ontrekkingsindroom
    • Die middels kan aptyt verlaag en oorgewig pasiënte kan sodoende gewig verloor.
    • Middels is nie sederend nie – maak nie vaak nie
    • Hoe akute angs as toksisiteit as SSRI’s gewoonlik daarvoor gebruik word.
    • Aanvanklik is daar ‘n skielike verhoging in die 5-HT vlakke in die brein wat angs vererger, dit word egter later weer beter.
• Veiligheid
  • TAD oordosis:
    • Baie gevaarlik
    • 10 x daaglikse dosis kan fataal wees
    • Agitasie, delirium, neuromuskulêre irriteerbaarheid, konvulsies, koma, respiratoriese onderdrukking, sirkulatoriese kollaps, hiperpireksie, disritmieë
    • Koma, konvulsies, kardiotoksisiteit
  • SSRI:
    • Die middel beskik oor ‘n beter newe – effekte profiel as baie ander middels en is veiliger in akute oordosering.
    • Kan aptyt verlaag en gewigsverlies tot gevolg hê.

5. Hoe werk mirtasepien?

‘n NaSSA – Noradrenalien en spesifieke serotonien anti – depressant.

Blokkeer α2 (blokkade van hierdie inhibitoriese reseptor bevorder beide NA (outoreseptor) en 5 – HT vrystelling (heteroreseptor), 5 – HT_2A en 5 – HT₃. Blok ook H₁ en α1. Ook indirekte stimulasie van 5 – HT_1A.

6. Hoe werk venlafaksien?

Blokkeer beide 5 – HT en NA heropname, meer potent vir 5 – HT as vir NA.

7. Hoe werk agomelatien?

Herstel die liggaam se bioritmes. Primêre agonis op melatonien 1 + 2 reseptore en ‘n antagonis op 5 – HT_2C reseptore.

Bronnelys: Brand, L. 2021. Anti-depressante. Leergedeelte 10. Unpublished Lecture notes on eFundi. [PowerPoint Presentation]. Study Unit 10, FKLG 312. Potchefstroom, NWU.