#14

Antwoord die volgende vir jou blog-opsomming:

• Watter verskillende groepe hallusinogeniese middels is bekend?

Ayahuasa, DMT, LSD, Marijuana, meskalien, PCP, psilosibien.

• Noem ‘n paar tipiese effekte van die hallusinogeniese middels en beskryf die kliniese beeld van ‘n pasiënt wat dit ingeneem het?

Psigoses, belemmerde oordeelsvermoe wat lei tot roekelose gedrag. Sensoriese, visuele versteuring. Psigedeliese, ‘mind revealing effekte’.

Somaties sluit in: naarheid, swaheid, parestesiee.

Paniekreaksies of bad trips.

OORDOSIS – nystagmus, hipertensie, konvulsies.

• Hoe word ‘n oordosis met LSD hanteer?

BD beskerm teen konvulsies. KALMEER PASIENT – verwyder uit gevaarlike omgewing. Antipsigotikums miskien.

• Hoe word ‘n oordosis anticholinergiese middels hanteer?

Blog#13

Antwoord die volgende vir jou blog-opsomming:

Hier volg twee opdragte waaruit jy een kan kies om oor toeligting te gee in’n 15 minute voordrag aan ‘n sekere teikengroep:

• Jy word genooi om as spreker by die plaaslike hoërskool voor al die onderwysers en leerlinge op te tree en jou onderwerp is: “Alkohol, wat doen dit regtig aan my liggaam?”. Fokus veral op die effekte, “aangenaam” sowel as “onaangenaam”, hoeveel glasies is veilig? Hoe weet ek wanneer ek besig is om ‘n probleem te ontwikkel? Wat kan ek dan doen? Hou jou teikengroep (leerlinge) se ouderdom die hele tyd in gedagte!

ALkohol verander die funksie van verskeie reseptore en sellulere funksie, insluitend GABAa reseptore. Toksisiteit simptome sluit in hipotermie, metaboliese asidose, elektrolietwanbalans, hipoglisemie. Behandeling sluit in naltreksoon, akomprosaat, SSRI’s en disulfiram.

50-100 – hoog, sedasie, stadige reaksies

100-200 – ataksie, tong sleep, verswakte motoriese funksies

200-300 – braking en naby bewusteloos

300-400 koma

400 > - respiratoriese onderdrukking en die dood.

• Jy word genooi om as spreker by ‘n plaaslike Vroue-Organisasie op te tree. Dit is ‘n groep van hoofsaaklik middeljarige tot ouer vroue. Jou onderwerp: “Is dit gevaarlik om kalmeer- en slaapmiddels te gebruik?”

Angsiolitikum en insomnia. Verlaagde inhibisies, kalmerend – kroniese gebruik lei tot verslawing. Misbruik vir euforiese effekte maar misbruik kom meer algemeen vorr in kombinasie met ander SSS onderdrukkers. SSS onderdrukking en potensieer ook ander SSS onderdrukkers se effekte. Akute oordosis veroorsaak respiratoriese en kardiovaskulere onderdrukking wat fatal kan wees.

Flumazenil keer BD effekte om.

Rohypnol (flunitrazepam) MVW: bind aan ioniese Resptore en ioonkanale. Hierdie middel is ‘n positiewe modulator van GABAa reseptore.Gaba reseptore op DA neurone nie ‘n alfa 1 subeenheid nie end it veroorsaak dat die sinaptiese storme groter is in die INTERNEURONE as in die DA neurone.

BD verhoog hierdie verskil en veroorsaak dat die interneurone se effek verdwyn. GABA word nie meer vrygestel nie en BD verloor hul effektiwiteit op DA neurone en disinhibise van DA neurone kom voor. Verhoogde DA stimilasie.

Effect van rohypnol: potent en vinnnig werkend. Gebruik word geassosieer met anterograde amnesia.

Sedatief hipnotiese effkete – sedasei skeletspierverslapping, amnesia en afhanklikheid.

Word as date rape drug gebruik.

GHB – bind aan g-proteien gekoppelde R’e.

EUFORIE, SEDASIE EN ANABOLIESE EFFEKTE

BRAKING, BRADIKARDIE, BEWE, ATAKSIE AGITASIE, HALUSINASIE, KONVULSIES.

ANGS, INSOMNIA, TEMORE SWEET BY ONTREKKING.

NAFASOLIEN, OKSIMETASOLIE, TETRISOLIEN:

Oogdruppels alfa1 konstriksie alfa 2 sedasie SSS

Sistemiese effekte, SSS onderdrukkend veral saam alcohol.

 DATE RAPE DRUG.

Blog#13

DEFINISIE

Pyn is ʼn onaangename sensoriese en emosionele ervaring wat gepaardgaan met

werklike of potensiële weefselskade = subjektiewe ervaring

Die persepsie van pyn word beïnvloed deur die pasiënt se gemoedstoestand,

moraal/moed en die betekenis wat die pyn vir die pasiënt het

AKUTE VS CHRONIESE PYN

AKUUT: Vinnige pyn

- Agv skade veroorsaak deur ʼn besering en duur gewoonlik ʼn kort tyd. Bv. ʼn

operasie kan akute pyn veroorsaak. Die pyn hou op wanneer die wond

genees. Intussentyd sal pynstillers gewoonlik die pyn onder beheer hou.

CHRONIES : Stadige pyn

- Pyn wat veroorsaak word deur veranderinge aan die senuwees en duur voort

lank nadat die besering of behandeling verby is, kan wissel van matig tot erg.

Chroniese pyn kan moeilik wees om te behandel, maar pynstillers asook

ander pynbeheermetodes kan dit dikwels suksesvol beheer.

Fast-sharp pain pathway and slow-chronic pain pathway.

Fast sharp: Mechanical or thermal pain stimuli- Peripheral nerves- Aδ fibres- 6-

30m/sec – spinal cord – neospinothalmic tract – lamina I of dorsal horn – long fibres

- thalamus without interruption - basal areas of brain and somatosensory cortex.

GLUTAMATE – specific location

Slow-chronic: Chemical or persistent mechanical and thermal. - C Fibres – 0.5-

2m/sec. Pain grows over time. – paleospinothalmic tract- spinal cord. Glutamate and

Substance P – lamina II and III of dorsal horn – short fibres – lamina V – brainstem

(medulla, mesencephalon or pons- 1/10th pass to thalamus – short fibre neurons to

thalamus- hypothalamus and basal regions of brain. – pain to non-specific area ex.

arm.

Pain perception is of lower centers – interpreting pain quality is cortex.

Places where the nerves terminate in thalamus and brain stem = arousal system =

patient can’t sleep.

DEURBRAAKPYN

• Pyn wat voorkom voor die volgende geskeduleerde dosering. Dus

onvoldoende dosering.

• Indien die pasiënt gereeld pynstillers neem, maar steeds pyn met tye ervaar,

laat die dokter weet.

TIPES KANKERPYN

1. Senuweepyn

2. Beenpyn (somatiese pyn)

3. Sagte weefselpyn (visserale pyn)

4. Spookpyn

5. Verwysde pyn

Nerve pain is caused by pressure on nerves or the spinal cord, or by damage to

nerves. It is also called neuropathic pain. People often describe nerve pain as

burning, shooting, tingling, or as a feeling of something crawling under their skin. It

can also occur after other cancer treatments such as radiotherapy or chemotherapy.

Bone pain : The cancer cells within the bone damage the bone tissue and cause the

pain. People often describe this type of pain as aching, dull or throbbing.

Soft tissue pain from a body organ or muscle. For example, you may have pain in

your back caused by tissue damage to the kidney. You can't always pinpoint this

pain, but it is usually described as sharp, cramping, aching, or throbbing.

Phantom pain in a part of the body that has been removed. For example, pain in an

arm or leg that has been removed due to sarcoma or osteosarcoma. Or pain in the

breast area after removal of the breast (mastectomy). Phantom pain is very real and

people sometimes describe it as unbearable.

Referred pain from an organ in the body may be felt in a different part of the body.

This is called referred pain. For example, a swollen liver may cause pain in the right

shoulder, even though the liver is under the ribs on the right side of the body. This is

because the liver presses on nerves that end in the shoulder.

BLOG #7

• Watter anti-epileptiese middels beïnvloed die Pil (orale kontrasepsie) se metabolisme en wat is die implikasies hiervan? Watter middels is veilig om saam met die Pil te gee?

VERMINDER PIL SE EFFEKTIWITEIT: fenobarbitoon, karbamesapien, fenitoien, okskarbamesapien, topiramaat.

MENG NIE IN MET PIL SE METAB.: valproaat, lamatrogien, gabapentin, leviteracetam, vigabatrin.

Orale kontrasepsie cerlaag lamatrogine en valproaat se plasma vlakke en kan dus ‘n aanval induseer.

• Hoe word die kinetika van hierdie middels deur ouderdom beïnvloed (vanaf neonate tot by bejaardes)?

Neonate het ‘n stadiger metabolisme.

Bejaardes moet laer dosisse ontvang omdat hulle lewer en nier onderdruk is.

• In watter gevalle is plasmabloedvlakmonitering aangedui?

Swangerskap, bejaardes, mense met lewer en nier probleme.

Biogen Stress Care 60 Caps

Addvance Calm 50ml Drops

Bioharmony Bio-sleep Boost Capsules 90s

Calmettes Tabs 20's

Blog#12

Antwoord die volgende vir jou blog-opsomming:

• Stel m.b.v. jou handboeke ‘n klassifikasie op van die middels wat as antidepressante gebruik word.

Amtriptilien

Imipramine

Trimipramine

Chloorimipramien

Dotiepien

Butriptilien

Nortriptilien

Lofepramien

Desimipramien

Tranielsipromien

Moklobemied

Fluoksetien

Paroksetien

Fluvoksamien

Sertraline

Sitalopram

Esitalopram

Venlafaksien

Duloxetine

Reboksetien

Mianserien

Mitrasepien

Amoxapine

Maprotiline

Bupropion

Trasodoon

Vortioksetien

Agomelatine

• Met betrekking tot die bestaande middels se werkingsmeganismes, wat het hulle almal in gemeen?

Verhoog serotonien en NA konsentrasies

• Hoe lank neem dit vir hierdie middels se antidepressiewe effekte om te verskyn?  Wat is die rede hiervoor?

6-8 weke. Dit vat ‘n rukkie vir die onderdrukking van die gene wat kodeer vir vir die transporter wat ‘n effek het op seretonien.

• Hoe verskil die TAD’e en die selektiewe serotonienheropname remmers (SSRI’s) van mekaar t.o.v.:
• Effektiwiteit

Min of meer ewe effektief

• Newe-effekte

SSRI’s het ‘n beter newe effek profile. TAD het baie newe effekte soos sedasie, tremore, insomnia, anticholienergies, hipotensie, disritmiee, psigoses, manie, konvulsies, massatoenam, seksuele steurnisse.

SSRI’s se newe effekte sluit in insomnia, tremore, SVK steurnisse, hoofpyn, verlaagde libido, seksuele disfunksie, angs, EPS (naalde en spelde), ONTREKKINGSINDROOM.

• Veiligheid

SSRI’s is veiliger in akute oordosis, dit verlaag wel aptyt so kan dus veroorsaak dat pasient gewig verloor en is dus ‘n risiko vir onder gewig pasiente.

TAD se oordosis kan fatal wees. 10x die dosering kan fatal wees en kan dus nie vir ‘n pasient die volle maand se voorskrif gee nie. Kardiovaskulere toksisiteit is die mees algemene oorsaak van sterftes.

• Hoe werk mirtasepien?

Outoreseptor stimilasie – verlaag vrystelling van die oordragstowwe uit daardie spesifieke neuron maw verlaging in vrystelling van NA.

Alfa 2 heteroreseptor – stimulasie en blockade het selfde effekte tot gevolg. Blokering van alfa 2 reseptore op 5-HT neuron, verhoog vrysstelling van 5-HT asook die vrystelling van NA uit noradrengerigiese neuron.

• Hoe werk venlafaksien?

Blokkeer beide 5-HT en NA heropname, meer potent vir 5-HT as vir NA. Lae affiniteit vir H1, EN a1 reseptore. Ook ‘n swak dopamine heropname inhibeerder

• Hoe werk agomelatien?

MT1 en MT2 agonis en 5-HT2c antagonis.

Blog#13

Antwoord die volgende vir jou blog-opsomming:

• Bespreek die moontlike werkingsmeganismes van litium.

Li-ioon: beinvloed cAMP, IP3 en DAG tweede boodksapper sisteme, laasgenoemde deur verlaging van verskeie ensieme wat belangrik is in die omskakeling en hersirkulering van membraanfosfoinositiede. IP3 en DAG is belangrik in monoamiene en cholienergiese neurotransmissie.

• Wat is litium se terapeutiese indeks en wat is die kliniese belang daarvan?

Klein terapeutiese indeks (0.5-1.5 mM; >2 mM = toksies) kan maklik toksies raak. Genese waarin dit effektiewe behandeling bied is klein.

Plasma t1/2 is 20 h

Plasmavlakke NB

• Wanneer word litium as enkelmiddel gebruik en in watter gevalle en met watter tipe middels word litium gekombineer?

• Noem 3 klinies betekenisvolle interaksies wat litium met ander middels kan hê.  Lig jou antwoord toe met gepaste geneesmiddelvoorbeelde.

• Noem die belangrikste newe-effekte van litium.

• Wat is die status van litiumgebruik tydens swangerskap en laktasie?

• Noem 3 ander belangrike indikasies vir litium.

Bipolar versteuring, akute manie episodes en depressive

• Evalueer die volgende geval en motiveer jou aanbevelings volledig:

Me B. Polar (21 jaar, 60kg) is ‘n student en het die afgelope 2 maande die volgende medikasie gebruik:

Camcolit 600mg bd. Plasmavlakke wat na twee weke geneem is, was 0.8mmol/L.  Sy het ‘n spierbesering opgedoen en gebruik ook die afgelope 10 dae Indocid R® 75mg n.  By verdere navraag meld sy dat sy “vreeslik gewig opgetel” het en nou sommer van haar ma se “waterpille” drink in die hoop dat sy van die ekstra kilo’s ontslae kan raak.  Sy kla egter dat sy baie moeg is, sukkel om haar oë in die klas oop te hou, dors bly en voortdurend bewerig en naar voel.

Camcolit is litium. Dit word gekontraindikeer met diuretika so sy moet die waterpille heeltemal vermy. Dit verhoog litium vlakke en kan litium toksisiteit veroorsaak. Indocid (NSAIM’s) word ook gekontraindikeerd omdat dit Litium vlakke verhoog en kan ltium toksisiteit veroorsaak. sy toon klaar simptome van litium toksisiteit en moet dus van die ander medikasie afgehaal word. (spierswakheid, moegheid, naarheid, tremor, dors agv litium wat inmneg met niere se vermoe om uriene te konsentreer.)

Blog#11

Antwoord die volgende vir jou blog-opsomming:

• Noem ‘n voorbeeld van elk van die drie fenotiasien-subfamilies en sê hoe hulle van mekaar verskil in terme van potensie en newe effekte?

Alifatiese syketiing – chloorpromasien

Lae potensie, min EPS, sedasie, gewigstoename, sterk anticholienergiese effekte,sterket alfa-litiese effekte, kardiotoksies.

Piperidien syketting – perisiasien

Selfde  effekte as alifatiese

Piperasien syketting – flufenasien, perfenasien, trifluoperasien, prochloorperasien.

Hoë potensie, meer EPS, swakker anticholienergiese effekte, swakker alfa-litiese effekte, minder sedasie, minder KVS effekte

• Watter reseptore word veral deur die tipiese antipsigotiese middels blokkeer?

Mesolimbiese D2, M, Alfa, histamine en seretonien

• Hoe verskil die werkingsmeganisme van die atipiese middels van die van die tipiese middels?

Tipies – blok mesolimbiese D2 reseptore

Atipies – blok 5-HT2a R meer as D2 reseptore

• Watter van die reseptore wat blokkeer word deur die ouer middels verminder die risiko vir ekstrapiramidale newe effekte?

D2 R

• Watter van die ouer middels het ‘n hoë insidensie van ekstrapiramidale effekte?  Wat is die rede?

Haloperidol want dis ‘n potente D2 blokker.

• A.g.v. watter reseptorblokkade het die alifatiese groep middels ‘n hoë insidensie van outonome newe effekte?

Die muskariene R in die hart

Blog#9

Antwoord die volgende vir jou blog-opsomming:

• Hoe vergelyk die sensitiwiteit vir blokkade deur ‘n LA van die volgende tipes vesels met mekaar?
  • Gemiëlineerde vesels met ongemiëlineerde vesels.

Kleiner gemielineerfde vesels word makliker geblok as groter ongemielineerde vesels.

• • Druk / tassenuwees met die dorsale senuwees wat pynimpulse gelei.

Geaktiveerde pynvesels vuur vinniger, pynsensasie selektief geblok deur locale anestetika. Vesels in die middel van ‘n dik senuweebondel (dorsale) word stadiger geblok as die aan die buitekant van die bondel.

• Maak ‘n lys met die effekte van LA op ander weefsels.

Hart weefsel: klas 1 anti-aritmiese middels soos lidokaien wat natrium kanale blkkeer in die hart met die doel om aksiepotensiaal te verkort en die refraktere periode te verleng.

Swak blokkerende effek op skeletspier weefsel.

• Waarop berus die keuse van ‘n LA?

Die werkingsduur

• Waarom word oplossings van LA soms met CO₂ versadig?

Dit verhoog die LA se effekte

• Watter van die LA word tipies vir oppervlakanestesie gebruik?

tetrakaien 

Blog#8

Antwoord die volgende vir jou blog-opsomming:

• Stel vir jouself ‘n tabel op waarin jy die belangrikste effekte op elke stelsel (KVS, SSS, respirasie, niere, lewer en uterus) lys, maar ook die uitsonderings aandui.  Die tabel is belangrik as jy by die keuse van middels kom.

2. Noem die belangrikste toksiese effekte van die inhalasiemiddels.

Halotaan is hepatotoksie en moet vermy word in mense met lewer versaking.

Enfluraan moet vermy word in ‘n persoon  met epilepsie omdat dit konvulsies kan veroorsaak. Laggas kan hipoksie veroorsaak.